Pokrzywa
jest rośliną wszechstronnie użytkowaną już od starożytności.
Mimo to, wśród roślin użytkowych jest najbardziej niedoceniana.
Przez wiele lat była zapomniana i traktowana jedynie jako pokarm dla
ubogich.
Wracała do
łask w czasach kryzysów i wojen. Na znaczeniu zyskała ponownie
dopiero pod koniec XX w. wraz z rozwojem wiedzy o jej właściwościach
oraz rosnącym zapotrzebowaniem na naturalne produkty.
Pokrzywa
jest rośliną ogólnie dostępną, rośnie niemalże wszędzie. Któż
z nas jej nie zna? Z dzieciństwa doskonale pamiętamy pierwsze z nią
zetknięcie… bolesne zetknięcie. I ten krzyk bólu, kiedy „nagle
stanęła” nam na drodze. Od tego mało przyjemnego momentu, każde
dziecko z pewnością nabiera respektu do tej rośliny i omija ją
szerokim łukiem. Z wiekiem respekt mija a w to miejsce przychodzi
rozumowe podejście. I tak, jedni ją nadal omijają, albo, co
gorsza, depczą, a inni korzystają z jej dobrodziejstwa, zbierają i
suszą dla własnego użytku.
Fani
pokrzywy zbierają ją przede wszystkim w maju, kiedy jest młodziutka
i ma najwięcej właściwości.
Wiosną
pokrzywa nie jest taka straszna, bo jej parzące właściwości są
najmniej dokuczliwe. To latem, kiedy jest już wyrośnięta i
stwardniała, parzy boleśnie, w wyniku czego, jak na zawołanie
rosną swędzące bąble. Winny temu jest jad pokrzywy, czyli
substancja zawierająca bardzo aktywne kwasy: mrówkowy i octowy
oraz histaminę i acetylocholinę, a która znajduje się we
włoskach porastających łodygę i liście pokrzywy.
Dotknięcie
włosków powoduje, iż łamią się i wbijają w skórę,
wstrzykując bezlitośnie jad. A ten, wstrętny, powoduje nagłe
wykrzywienie ust u „zaatakowanego” nieszczęśnika by po chwili
przywołać mu na nie okrzyk: - „Ałaaa…
piecze!”.
Kto często
zbiera pokrzywę wie, jak chwycić ją by nie parzyła. Kto nie wie, a
zbierać ją chce, powinien robić to w gumowych lub skórzanych
rękawiczkach.
Pokrzywa
jest rośliną uniwersalną. Użytkowana jest na wiele sposobów,
jest rośliną leczniczą i kosmetyczną, jadalną i paszową,
dostarcza także włókien i zielonego barwnika spożywczego (E140).
Pokrzywa ma
wiele podobnych do siebie koleżanek, ich liście zwłaszcza
przypominają pokrzywę, mają także podobne do niej własności
odżywcze.
A
oto i koleżanki pokrzywy - zwanej panną nietykalską:
Jasnota
biała
Gajowiec
żółty
***
Zazieleniło
się u mnie dzisiaj, że hej! A
wszystko to za przyczyną pokrzywy. I dobrze... bo ckni mi się
bardzo za soczystą wiosenną zielenią. U nas jej tyle co kot
napłakał. A tu już maj, czas na pierwsze zbiory pokrzywy. Także
podbiału. O podbiale pospolitym
pisałam już wcześniej. Jeśli chcesz się dowiedzieć o jego
właściwościach i działaniu, kliknij > tutaj.
HKCz
(2.05.2013)